‘Verdeling kosten klimaatmaatregelen tussen burgers en bedrijven is onrechtvaardig’

Het belang van het tegengaan van klimaatverandering wordt breed gedragen in de samenleving, maar mensen maken zich zorgen over de gevolgen van maatregelen voor de kosten van levensonderhoud. Een aanzienlijk deel van de burgers verwacht groeiende ongelijkheid en ervaart onrechtvaardigheid in de verdeling van de lasten, constateert het SCP. “De bevindingen onderstrepen dat energietransitie ook een sociaal-maatschappelijk vraagstuk is. Het is van belang daar in de planvorming ontwikkeling en uitvoering van beleid rekening mee te houden”, aldus de onderzoekers.

Een grote meerderheid van de burgers vindt dat vooral de overheid en grote bedrijven verantwoordelijkheid moeten nemen voor het tegengaan van klimaatverandering. Tegelijkertijd is meer dan de helft van alle mensen (55 procent) van mening dat ook huishoudens zelf verantwoordelijkheid moeten nemen.

Bij het opstellen van beleid en het introduceren van klimaatmaatregelen is het volgens het SCP belangrijk dat de effecten voor de verschillende groepen in de samenleving worden meegewogen. "Aandacht voor de gevolgen van maatregelen voor de positie van kwetsbare groepen en voor brede welvaart is daarbij essentieel." Volgens het planbureau moet de klimaataanpak zo worden vormgegeven dat burgers kunnen meeprofiteren van de opbrengsten. "Dat kan een gunstig effect hebben op betrokkenheid en participatie, en de zorgen die nu bestaan mogelijk doen afnemen."

Voor het onderzoek zijn data gebruikt uit de Verkenning Energie Transitie uit 2019, die werden verzameld op basis van een online uitgezette vragenlijst. De steekproef werd gehouden onder 3480 deelnemers. In 2020 is een aantal vragen opnieuw voorgelegd.