Hoe herken je investeringsfraude?

Investeringsfraude komt helaas regelmatig voor. Trap er niet in: dit zijn vijf signalen van investeringsfraude.

Juan Bambach werd door zijn bank, ING, gebeld met de vraag waarom hij geld had overgemaakt naar een rekeningnummer dat zij in verband brengen met fraude. Toen hij uitlegde dat het voor de serie Cashen of Crashen was, waarin ze de wereld van de finfluencers onderzoeken, was ING gerustgesteld én nodigde de bank hen uit voor een gesprek. Boudewijn van der Valk van ING legt [in vijf stappen] uit hoe je investeringsfraude kan herkennen. 

1.       Fake Investeringsplatform: Je kan via sociale media in contact komen met dit type investeringsplatform – bijvoorbeeld via een advertentie met een zogenaamde bekende Nederlander, waarvan nepfoto’s worden gebruikt, om je te verleiden te investeren in bijvoorbeeld crypto's. Een andere mogelijkheid is dat je telefonisch of per mail beleggingsopties ontvangt. ‘Wil je ook snel rijk worden?’ staat er bijvoorbeeld. Wanneer je dan gaat investeren zie je het geld ook renderen, maar op het moment dat je wil laten uitbetalen blijkt het geld er helemaal niet te zijn, want het platform is nep en ook het rendement is fictief. Je hebt het geld rechtstreeks overgemaakt naar de fraudeur. 

2.       Advies fraude: Wat ook veel voorkomt is dat mensen, zogenaamde adviseurs, je hulp aanbieden bij het opzetten van en storten op je investeringsaccount. Daarmee heeft deze persoon ook toegang tot jouw account gekregen. Op het moment dat er genoeg geld op staat, haalt de ‘adviseur’ het account leeg en ben jij je geld kwijt. 

3.       Vals advies: Dan is er ook een variant waarbij je, op advies van iemand anders, beleggingen doet die niet zo rendabel zijn. Zij geven jou dus eigenlijk een vals advies, terwijl het hen zelf wel veel rendement op kan leveren. Adviseert iemand je een specifiek platform? Doe dan eerst je eigen onderzoek. Meestal is er namelijk een reden dat iemand dit platform aanraadt – bijvoorbeeld omdat hij daar geld voor krijgt of omdat het zijn eigen platform is. Daar kan oplichting achter schuilgaan. 

1. Investeer niet in beleggingen die je niet snapt. Laat je adviseren door een adviseur van een betrouwbare organisatie.
2. Check je aanbieder en doe goed onderzoek naar het platform waarop je wil gaan traden:
   - Check op internet wat er bekend is over de aanbieder of de beleggingen. En handel alleen via betrouwbare platformen.
   - Check de aanbieder en beleggingen via de waarschuwingslijst van AFM (Autoriteit Financiële Markten). Dat kan op checkjeaanbieder.nl. Ga niet in op aanbiedingen van een persoon of een bedrijf die op deze waarschuwingslijst staan.
   - Gaat het om investeringen in cryptovaluta? Check dan eerst of het platform onder toezicht staat van DNB (De Nederlandsche Bank). Dat kun je checken op dnb.nl. Ja? Dan is het een betrouwbaar platform.
3. Denk altijd na wat iemands belang is om jou tot traden te verleiden: Wie is degene die jou advies geeft hierover? Waarom geeft hij jou dit advies en wat is zijn/haar belang hierin? Laat je niet onder druk zetten om te beslissen.
4. Deel nooit je wachtwoorden die toegang geven tot je bankrekening, beleggingsrekening of bijvoorbeeld je cryptowallet: Klinkt logisch, maar deel je inloggegevens met niemand anders. Ook wanneer iemand die je advies geeft vraagt om inlogcodes, dan moet jij die niet geven.
5. Als het te mooi lijkt om waar te zijn, is dat het vaak ook: Helaas, maar waar. Gratis geld bestaat niet. Wees ook extra alert wanneer er extra kosten moeten worden betaald, of als je naar een buitenlands rekeningnummer moet overmaken.

Banken, zoals de ING, hebben een hoop verplichtingen als het gaat om het geven van voorlichting alvorens iemand gebruikmaakt van hun beleggingsdiensten. Hun medewerkers moeten gekwalificeerd zijn om beleggingsadvies te mogen geven aan klanten. Voor veel online trading advies geldt dat de mensen die het geven hier niet voor gekwalificeerd zijn. ‘Dat brengt een bepaald risico met zich mee.’ 

Allereerst is het slim om zo snel mogelijk contact op te nemen met je bank. Zij kunnen met je meedenken en advies geven. Zij kunnen contact opnemen met de bank waar jouw geld naartoe is gegaan, om te kijken of er op dat rekeningnummer nog geld staat wat teruggevorderd kan worden. Met jouw melding help je ook andere mensen; hoe vaker een rekeningnummer in verband wordt gebracht met fraude of oplichting, hoe sneller de bank dit ook kan detecteren en anderen hiervoor kan waarschuwen.

Daarnaast is het natuurlijk belangrijk om aangifte van fraude te doen bij de politie. Helaas houdt fraude en oplichting zich niet aan nationale grenzen. Een (groot) deel van deze misdrijven vindt plaats in het buitenland of via buitenlandse rekeningnummers. Dat maakt het over het algemeen moeilijker voor een bank of de politie om hier iets mee te doen.  

De bank kan je ook in contact brengen met Geldfit, een organisatie die nazorg en ondersteuning biedt om los te komen van de fraudeur of je kan helpen geldzorgen te voorkomen of op te lossen.