'Is zonnebrand schadelijk?' Waarom stoppen met insmeren geen goed idee is:

'Stop alsjeblieft met insmeren, het is zo slecht voor je lichaam.' 'De stoffen in zonnebrandcrème zijn hormoonverstorend, milieubelastend en zelfs kankerverwekkend.' 'Je krijgt helemaal geen kanker van de zon.' En: 'Je weet toch dat je nooit iets op je huid moet smeren wat je niet kan eten?!'

Het zijn een paar van de uitspraken die rondgaan in video's op TikTok, waarin het gebruik van zonnebrand hard wordt afgeraden. De boodschap is duidelijk: gooi je zonnebrand weg en ga onbeschermd de zon in. Dat zou, volgens de makers van de video's, zelfs beter zijn voor je gezondheid. Hoe zit dat echt? Presentator Max Terpstra zoekt het voor je uit in Gezond of Gelul?.

'Bruin worden is een beschermreactie van de huid op de blootstelling aan uv-stralen', legt hoogleraar oncodermatologie Klara Mosterd uit. 'Er ontstaan dan pigmentkorreltjes; die worden door de huidcellen aangemaakt. Die verplaatsen zich naar boven in de huid om te beschermen tegen de volgende uv-blootstelling.' Een gezond kleurtje is dus eigenlijk helemaal niet zo gezond, aldus de hoogleraar. Die pigmentatie – de verkleuring van je huid – ontstaat immers juist door schade.

Het korte antwoord: ja, de zon is kankerverwekkend. Huidkanker is de snelstgroeiende vorm van kanker in Nederland. Niet alleen ouderen lopen risico, ook jongeren hebben er steeds meer mee te maken. De grootste boosdoeners? Uv-straling en onhandig zongedrag – waarbij niet alleen de echte zon meetelt, maar ook de zonnebank.

Sommige influencers online beweren het tegenovergestelde: niet de zon, maar juist zonnebrandcrème zou kankerverwekkend zijn. 'Maar dit gaat over stoffen in zonnebrandcrème die eventueel het risico op kanker kunnen vergroten als je ze in hele grote hoeveelheden opdrinkt of inademt', aldus wetenschapsjournalist Sjamadriaan. 'En als het goed is, doe je dat niet met zonnebrandcrème.'

Je loopt geen risico op huidkanker door zonnebrandcrème of de stoffen daarin. 'Zonnebrandcrèmes worden continu gecontroleerd', benadrukt Sjamadriaan. De ingrediënten in deze crèmes zijn strikt gereguleerd en mogen niet schadelijk zijn voor de mens. Ze zijn dus ook niet hormoonverstorend.

Momenteel krijgt één op de vijf Nederlanders te maken met huidkanker. Naar verwachting zal dit in 2030 zelfs één op de vier zijn. Om het risico op huidkanker zo klein mogelijk te houden, is het dus belangrijk om je wél in te smeren. Op die manier bescherm je jezelf op een simpele én veilige manier tegen de schadelijke effecten van de zon.