Eiwit- en proteïnerijke producten, heeft je lijf die nodig?

Als je de schappen in de supermarkt bekijkt, lijken eiwitten een ware hype. De producten met termen als ‘proteïne’ of ‘eiwitrijk’ vliegen je om de oren. Misschien ben jij ook wel bezig om dagelijks extra proteïne binnen te krijgen, omwille van spieropbouw of om af te vallen. Maar zijn die extra eiwitten wel echt nodig? En waar kun je dan het beste voor kiezen?

Eiwit is een bouwstof en wordt ook wel proteïne genoemd. Dierlijke eiwitbronnen zijn bijvoorbeeld zuivel, eieren, vlees en vis. Plantaardige eiwitten zitten vooral in peulvruchten, noten en zaden en in granen. Eiwit dat we uit ons eten halen, is nodig om al het eiwit in ons lichaam te voeden en te onderhouden. Dat geldt voor het hele functioneren van ons lichaam, dus lang niet alleen voor spieropbouw. Eiwitten zijn essentieel voor onze algehele gezondheid en allerlei lichaamsfuncties- en processen, bijvoorbeeld voor botten, longen, hersenen, enzymen en hormonen.

Hoeveel eiwitten je nodig hebt verschilt per persoon en is bijvoorbeeld afhankelijk van je lichaamsgewicht. Ouderen, of mensen die heel veel sporten hebben extra eiwitten nodig. De gemiddelde Nederlander heeft 0,8 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht nodig. Dat is ongeveer 60 gram op een dag. Peter Weijs, lector Voeding en Beweging aan de Hogeschool van Amsterdam, legt in de reportage uit - zie de video bovenaan de pagina - dat de meeste mensen genoeg eiwitten binnenkrijgen uit hun dagelijkse voeding. Je eet dan al snel 80 tot 100 gram eiwit per dag. Voor die groep zijn eiwitverrijkte producten dus eigenlijk helemaal niet nodig.

Daarnaast zijn er ook proteïne varianten van producten die, als je goed gaat kijken, maar een minimale toevoeging zijn als je op zoek bent naar extra eiwitten. En sommige producten bevatten naast wat extra eiwitten ook gelijk meer suiker. Het is dan dus maar de vraag of dat de beste keuze is als je bezig bent met je gezondheid.

Peter Weijs bespreekt als voorbeeld een pannenkoekenmix waar een reguliere en een proteïne variant van wordt verkocht. In het geval van pannenkoeken kun je namelijk veel makkelijker een of twee eieren extra toevoegen, een gezondere en goedkopere manier om proteïne toe te voegen.

Je eiwitbehoefte kun je ook zelf met verschillende apps berekenen, bijvoorbeeld met de eiFIT app, ontwikkeld door het lectoraat Voeding & Beweging van de Hogeschool van Amsterdam.

Een grote groep mensen heeft dus geen met eiwit verrijkte producten nodig om aan hun dagelijkse eiwitbehoefte te komen. Daarnaast trekt dierenwelzijnsorganisatie Wakker Dier aan de bel over de omstandigheden van de dierlijke eiwitten, vaak melk en melkpoeder, die in veel van deze producten gebruikt wordt als de bron van die extra proteïne.

Volgens Collin Molenaar van Wakker Dier blijkt uit hun onderzoek dat veel eiwitrijke producten in de supermarkten gemiddeld zo’n 24% duurder zijn dan de reguliere variant van hetzelfde product. En zonder duidelijke gezondheidsvoordelen, want de meeste door hen gevonden producten komen niet voor in de Schijf van Vijf. Dit draagt volgens Wakker Dier ook bij aan het in stand houden van slechte leefomstandigheden voor koeien in de bio-industrie, die zogeheten “sloopmelk” geven. Dit betekent dat het gaat om melk zonder dierenwelzijnskeurmerk zoals Beter Leven of biologisch.