Waarom is er niet genoeg schoon drinkwater?

Er is te weinig drinkwater voor iedereen. Hoe komt dat? En wat kunnen we eraan doen?

Het besparen van drinkwater gaat te langzaam. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer in een nieuw rapport. En het drinkwatergebruik in Nederland moet de komende jaren flink omlaag om tekorten te voorkomen. Maar hoe is er in hemelsnaam een tekort aan schoon drinkwater ontstaan?

De gemiddelde Nederlander gebruikt iedere dag zo'n 128 liter water. En dat is veel. Die hoeveelheid moeten we terugbrengen naar 100 liter water per dag om een tekort aan drinkwater te voorkomen.

Waarom dat zo veel is? Met schoon drinkwater wordt niet alleen het water bedoeld dat we opdrinken, maar ook het water dat we gebruiken om de wc door te spoelen, te douchen en bijvoorbeeld de tuin te sproeien.

Normaal gesproken is er een balans tussen de vraag en het aanbod van drinkwater. Maar dat is veranderd: 'We zien de laatste jaren dat de vraag naar drinkwater stijgt', weet Robin van Leerdam, adviseur drinkwater bij het RIVM. 'Dat komt dan door bevolkingsgroei en ook doordat we meer per persoon zijn gaan gebruiken.' Maar niet alleen gewone mensen gebruiken meer water, ook bedrijven.

Ook klimaatverandering heeft hier invloed op. 'Het aanbod aan drinkwater wordt niet groter als we niks doen. Soms zelfs kleiner door klimaatveranderingen.' In grote rivieren bijvoorbeeld, stroomt in de zomerperiode veel minder water. Ook gaat de kwaliteit van waterbronnen achteruit. 'Door klimaatverandering kan het zoute water vaak veel verder landinwaarts komen, waardoor drinkwaterbedrijven zout uit het water moeten halen. Ook andere verontreinigingen die in het oppervlaktewater en het grondwater zitten moeten verwijderd worden. Bij die zuivering gaat er altijd een deel van het water verloren.' Dus als de bron van het drinkwater niet schoon is, dan kost dat extra water.

In Nederland halen we ons drinkwater uit twee bronnen: zoet oppervlaktewater (grote rivieren en het IJsselmeer) en zoet grondwater. Voor de toekomst wordt er ook naar andere bronnen gekeken, zoals brak grondwater of zout zeewater. Er wordt zelfs onderzoek gedaan naar het zuiveren van afvalwater.

Naast alternatieve waterbronnen, worden ook manieren van waterbesparing onderzocht. Zo worden er bijvoorbeeld woningen gebouwd die waterbewust zijn. Dan wordt er bijvoorbeeld rivierwater, ook wel grijs water genoemd, gebruikt om het toilet door te spoelen. Ook wordt er onderzocht of bad- en douchewater gebruikt zou kunnen worden als spoelwater voor het toilet.

Al deze ontwikkelingen kosten veel tijd en geld, daarom is er voor de korte termijn iets anders nodig, namelijk: inzicht in watergebruik. We moeten zelf zuiniger met het water omgaan.