Stelling: Kleding zou een minimumprijs moeten hebben, om fast fashion tegen te gaan

Producten vliegen met hoge korting over de toonbank tijdens Black Friday. Zo kan je veel afgeprijsde kleding kopen. Maar zou kleding niet een minimumprijs moeten hebben, om fast fashion tegen te gaan?

Aymen Elmarsse
‘Je bestelt zo een topje bij SHEIN of een trui bij een andere webshop. We moeten zorgen dat dit minder makkelijk is. Het bestellen van fast fashion is namelijk ontzettend slecht. Het maken van dit soort producten kost ontzettend veel grondstoffen en is ontzettend vervuilend. Het is ook niet ethisch verantwoord. Een bedrijf als SHEIN zet dagelijks meer dan duizend producten online. Werknemers moeten ontzettend hard werken voor een ontzettend laag loon. Het is eigenlijk gewoon uitbuiting. Als je zorgt dat er een minimumprijs is voor kleding, is het kopen van fast fashion minder aantrekkelijk. Dat zorgt dat er minder schade komt voor enerzijds het klimaat en anderzijds de werkomstandigheden.’ 

Ojij Karel
‘Op dit moment is het twee voor twaalf als het gaat om klimaatverandering en slechte arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie. Daar moeten we wat aan doen. Hoe nou beter dan door de fast fashion die je voor een paar euro van het schap trekt duurder te maken? Dan ga je erover nadenken, kijken naar duurzame alternatieven en bedenk je je misschien ook wel hoe het is om in zo’n sweatshop (een kledingfabriek met slechte arbeidsomstandigheden, red.) te werken.’

Ace Csellak
‘Fast fashion is verschrikkelijk. Stijlen en trends die binnen de kortste keren uit de mode zijn, waardoor kleding snel gekocht en weggegooid wordt. Dat moet stoppen. Veel goedkope winkels, zoals SHEIN, gebruiken daar mensen voor die twintig cent per dag betaald krijgen. Maar zal een minimumprijs dit verhelpen?’

Lia Menken
‘Fast fashion is een industrie om seizoenskleding aan te bieden. Het is gecreëerd om elke keer een nieuwe collectie uit te kunnen brengen, om veel geld te kunnen verdienen. Maar op het moment dat jij de prijs voor kleding gaat verhogen, betekent dat niet dat fast fashion is verdwenen van de markt. Sterker nog: ik denk dat je een soort inflatie krijgt in jouw kledingmarkt. Dus dat de basisprijs, bij bijvoorbeeld de Wibra of Zeeman, omhooggaat, maar dat ook de prijs voor merkkleding omhooggaat, omdat zij wel wat marge willen behouden. Je moet de onderklasse in onze maatschappij niet benadelen, want zij kunnen op deze manier hun kleding niet zomaar vervangen. Je moet het op een andere manier aanpakken, om dit durable en recyclable te maken.’ 

Amir Issa
‘Bedrijven mogen wat mij betreft zelf bepalen wat ze voor een bepaald kledingstuk willen hebben. Daarnaast is het zo dat veel Nederlanders het op dit moment financieel niet breed hebben. Het is denk ik wel heel waardevol als ook die mensen mooie kleding kunnen kopen, want het is iedereens recht om er stijlvol bij te lopen. Nou is het wel zo dat wat er in de kledingindustrie in Aziatische landen gebeurt alle perken te buiten gaat. Daar moeten we wat aan doen. Denk aan Europese wetgeving. Het verhogen van de minimumprijs zal alleen maar leiden tot meer geld voor die bedrijven die we juist zo verkeerd vinden.’ 

Jolijn Spoelstra
‘Fast fashion moeten we tegengaan, want het is ontzettend schadelijk voor de werknemers en het milieu. Ik denk daarentegen dat een minimumprijs niet gaat helpen, want uiteindelijk gaat het alleen de zakken vullen van de grote bedrijven die winst maken op fast fashion. Uiteindelijk zullen Europese richtlijnen de beste oplossing zijn. Dat een kledingstuk niet de Europese markt op kan voordat de producent kan bewijzen dat het onder goede arbeidsomstandigheden is gemaakt en dat het geen schade, of geen al te grote schade, toebrengt aan het milieu. Tot die tijd is er ook verandering vanuit ons vereist. Wij moeten nou eenmaal onder ogen zien dat dat nieuwe shirtje voor tien euro gewoon niet de prijs waard is voor de ecologische en humanitaire schade die we de wereld aandoen.’  

Shama Hasalee
‘Het hebben van een minimumprijs zal er niet voor zorgen dat fast fashion stopt. Waar fast fashion-producenten naar kijken is winst; vandaar dat er zoveel mensenrechten worden geschonden. Als er meer licht wordt geschenen op het schenden van mensenrechten, dan zijn we al een heel eind. Dan kunnen we kijken naar alternatieven, zoals slow fashion. Het zorgt voor duurzame kleding, dat minder milieubelastend is, lang meegaat en niet tegen mensenrechten ingaat.’

• ‘Fast fashion is spotgoedkope, trendbewuste kleding van lage kwaliteit die gemaakt is om slechts kort te dragen en die binnen hele korte tijd geproduceerd wordt. Eigenlijk een soort wegwerpkleding’, aldus Annette Schätzle. Ze deed research voor de Zembla-uitzending De fast-fashionfuik. Fast fashion is een concept ontstaan in 1990 naar een idee van de oprichter van Inditex, het moederbedrijf van ZARA. Dit betekent het einde van de seizoenslanceringen. Er is niet langer een zomer-, herfst-, winter- en lentecollectie in de winkel te vinden. In plaats daarvan ontstaan er mini-seizoenen. Bij sommige merken zijn dat er wel 52: voor iedere week één.

• Textielarbeiders in China worden uitgebuit door fast fashion-gigant SHEIN, ontdekten Britse journalisten toen zij er undercover gingen. Fabrieksmedewerkers moeten minimaal 500 kledingstukken per dag in elkaar zetten, voor slechts 572 euro per maand. Maken zij fouten, dan krijgen zij maar liefst twee derde van het salaris niet uitbetaald. In een andere fabriek geldt helemaal geen vast salaris. Daar krijgen medewerkers 4 cent per afgerond kledingstuk uitbetaald.
• De fashion-industrie is een van de meest vervuilende industrieën ter wereld’, aldus CollAction-oprichter Ron van den Akker in Kassa. ‘De mode-industrie is verantwoordelijk voor bijna 8% van de wereldwijde CO2-uitstoot.’ In 2020 veroorzaakte de aankoop van textiel in de Europese Unie een CO2-uitstoot van ongeveer 270 kilogram per persoon, volgens het Europees Milieuagentschap. Het laten bezorgen of retourneren van een pakketje kost gemiddeld 0,6 kilogram CO2-uitstoot per pakketje. Als je drie kledingstukken per jaar minder koopt, bespaar je al zo’n 57 kilogram CO2 per jaar, meldt Kassa. ‘Als alle Nederlanders dat zouden doen, dan is dat op jaarbasis een besparing van 970 miljoen kilogram CO2. Dat is evenveel als 2,1 miljoen mensen die een jaar lang vegetarisch eten.’

Benieuwd naar de mening van het jongerenpanel over andere thema's? Check het hier.