Wie was 'Happy Hooker' Xaviera Hollander?

Trigger Warning: suïcidale gedachten

Xaviera Hollander werd in de jaren '70 bekend als The Happy Hooker. Maar wie was zij, naast dat imago?

Grote kans dat je haar niet kent, maar in de jaren ’70 was Xaviera Hollander overal: op tv, in kranten, in boekwinkels over de hele wereld. Xaviera was bekend als The Happy Hooker, naar het boek waarin ze openhartig vertelde over haar leven als sekswerker. Maar dat is niet het hele verhaal: er gaat veel meer schuil achter Xaviera.

Xaviera vertrok vanuit Nederland naar Amerika om daar met een man te trouwen. Maar dat liep anders. Ze woonden een tijd samen toen Xaviera overtijd bleek te zijn. ‘Ik zei: misschien ben ik wel zwanger, en toen werd hij toch kwaad.’ Ze nam een hand slaaptabletten en ging op het balkon van zijn appartement op de 25e verdieping staan. 'Ik dacht: fuck it, I’m jumping.’

Ze sprong niet, maar haar gevoel was voor altijd aangedaan. ‘Mijn gevoelens en mijn ego zijn in die periode zo gekwetst. Er ontstond daarna een soort haatgevoel naar mannen. Maar toen keek ik om me heen en zag ik dat er zoveel ongelukkig getrouwde en eenzame mannen zijn in dit land. Waarom zou ik mij voor niets aan mannen geven? Want ze gaan na afloop toch terug naar hun vrouwen.’

Zo belandde Xaviera in de business van seks in ruil voor geld. ‘In die vrolijke jaren ’70 lachte het leven me toe: het was alle dagen feest.’ Seks voelde als een bevrijding ‘van traumatische ervaringen, frustraties en teleurstellingen’. New York was de uitgelezen plek om zich daar volledig in uit te leven: ‘Manhattan bood alle mogelijkheden voor een knap meisje om al haar lusten bot te vieren.’

‘Ik schreef in die gekte dit boek en plotseling was ik wereldberoemd.’ Er werden wereldwijd ruim 17 miljoen exemplaren van verkocht. ‘Iedereen kende me, of hij nou wilde of niet. Mensen spraken schande van me, maar ik werd ook gezien als een bevrijdster: vrijheid, blijheid. Ik heb meer verdiend met het schrijven van het boek dan met het uitoefenen van het beroep.’ Xaviera werkte in die tijd als callgirl en bordeelhoudster in New York.

‘Ik denk dat de wereld op zijn grondvesten schudde', vertelt Dia Huizinga, vriendin en ex-geliefde van Xaviera. 'Mensen in Nederland waren heel geschokt door het boek omdat het een heel andere manier van kijken was naar iemand die seks had voor geld. Het heeft ontzettend goed verkocht, maar ik denk dat veel mensen het stiekem hebben gekocht.’

Het boek heeft voor veel mensen de ogen geopend als het gaat over seks in ruil voor geld, maar ook bijvoorbeeld de lesbische liefde. ‘Zij schreef daar niet met minachting over, maar met liefde en passie.’

Een jaar na het verschijnen van het boek voelde Xaviera zich gedwongen het land te verlaten. Er was, naar eigen zeggen, een heksenjacht op haar geopend nadat ze weigerde namen te geven van haar klanten.

Xaviera werd in 1943 geboren in het door Japan bezette Nederlands-Indië. Ze bracht een deel van haar jeugd door in een interneringskamp, waar ze vaak langere tijd alleen was. Haar beide ouders zijn zwaar mishandeld en gemarteld, en hebben van deze ervaringen, net als Xaviera, nog jarenlang last gehad. ‘Ik denk dat dat kampverleden veel groter bij haar is,’ vertelt vriendin Dia. ‘Ze heeft een enorme geldingsdrang – daarom misschien ook dat boek en dat beroep.’

Maar ook angsten bleven nog jaren bij haar: ‘Er was de voortdurende angst voor het donker en de paniek die me beving bij elk onverwacht geluid ’s avonds,’ leest Xaviera voor uit het boek dat ze over haar jeugd schreef. ‘Tot op heden moet er altijd een lampje branden in mijn slaapkamer.’

Xaviera is nooit alleen en misschien zelfs bang om alleen te zijn. ‘Dat komt uit het Jappenkamp, uit de oorlog. Ik was soms wel drie weken lang zonder familie. Ik heb tot mijn veertiende niet kunnen huilen; daar heb ik een jeugdpsychiater voor nodig gehad om dat een beetje recht te trekken. Nu kan ik om alles huilen, maar ik heb nog steeds moeite om te huilen om eigen, persoonlijke dingen.’