Klanten wurgkrediet gedupeerd: compensatieregeling Santander rammelt

Vele honderdduizenden mensen betaalden te veel rente over hun doorlopende krediet met variabele rente, omdat banken massaal verzuimden de rente te laten meebewegen met de dalende marktrente. Kassa vraagt hiervoor al sinds 2016 aandacht, en met succes! De banken hebben na veel druk compensatieregelingen opgetuigd, maar één kredietverstrekker ligt al jaren dwars. Dat is Santander.

In onze uitzending van 18 maart 2023 lieten we zien dat Santander klanten nog helemaal niet compenseerde, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Crédit Agricole Consumer Finance en ABN Amro. Zijn er inmiddels enige vorderingen geboekt?

Bekijk de reportage uit de Kassa-uitzending van 18 januari 2025. Dit artikel gaat verder na onderstaande video.

Inmiddels blijkt Santander wel een compensatieregeling te hebben opgetuigd, maar daaraan blijkt het nodig te schorten. Het valt met name op dat de kredietverstrekker alléén compensatie berekent voor bestaande klanten van de bank.

Ook berekent Santander géén compensatie over de hele looptijd van het krediet, maar pas vanaf 2008. Veel Kassa-kijkers die zijn overgestapt naar een andere kredietverstrekker krijgen daarom te weinig of geen compensatie. Dat terwijl zij vaak wél jarenlang klant zijn geweest van Santander én te veel rente hebben betaald over hun doorlopende krediet.

Op vragen van Kassa waarom Santander geen compensatie berekent conform de uitspraken van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) krijgt de redactie in eerste instantie geen antwoord. Kassa komt niet verder dan de telefoniste die aangeeft niet te willen doorverbinden naar de woordvoerder.

Ook via het hoofdkantoor van Santander komt de redactie niet verder. 

Kassa besluit na een maand wachten op antwoord om deze gang van zaken te melden bij de toezichthouder, oftewel de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Santander laat uiteindelijk vlak voor de uitzending het volgende weten: "De uitspraak van KIFID is alleen bindend in het geval van de individuele klant die deze zaak aanspande".

Het Kifid heeft daarentegen herhaaldelijk aangegeven dat deze uitspraak alle aanleiding geeft voor een algemene compensatieregeling. Santander is het daar dus niet mee eens en heeft een eigen regeling getroffen voor klanten. Deze regeling wijkt af van wat het Kifid heeft bepaald.  

Wie een te laag bedrag aan compensatie ontvangt of zelfs in het geheel geen compensatie krijgt, kan volgens Stichting Geldbelangen het beste een klacht indienen bij het Kifid.

Het anonieme echtpaar – klanten van Santander – dat we in onze vorige uitzending aan het woord lieten en aanvankelijk lnul op rekest kregen bij hun kredietverstrekker, ontving met hulp van Geldbelangen uiteindelijk maar liefst 7000 euro aan compensatie via het Kifid.

Het Kifid heeft vorig jaar ruim vijftig uitspraken gedaan in klachten over te veel betaalde rente op doorlopend krediet. Bij ruim dertig van deze uitspraken was kredietverstrekker Santander betrokken en is de consument veelal deels of geheel in het gelijk is gesteld.

"In 22 uitspraken ging het over de compensatieregeling van een andere kredietverstrekker en heeft een enkele consument deels of geheel gelijk gekregen; in de meeste van deze uitspraken is de klacht van de consument afgewezen", aldus een woordvoerder.  

Het Kifid heeft aangegeven vergelijkbare klachten te behandelen volgens de lijn zoals uitgezet door de Commissie van Beroep. Dat betekent dat over de hele looptijd van het krediet een vergoeding zal worden berekend en je ook rente op rente terugkrijgt.

Hierbij nog wat tips van het Kifid:

Klanten moeten hun klacht altijd eerst voorleggen aan de betrokken dienstverlener. Wordt de klacht vervolgens niet naar tevredenheid opgelost? Dan kun je terecht bij het Kifid. Heeft de klant een compensatievoorstel van de bank ontvangen en is dat niet naar tevredenheid? Ook dan kan de klant zich beklagen bij het Kifid.

Bij het indienen van een klacht vraagt KIFID om relevante stukken, zoals een kopie van de kredietovereenkomst. Kan een klant opgevraagde stukken niet aanleveren, dan vraagt het Kifid de relevante informatie op bij de betrokken financiële dienstverlener. Dit laat onverlet dat in beginsel de indiener van de klacht verantwoordelijk is om informatie ter onderbouwing van de klacht aan te leveren. 

Het Kifid heeft op dit moment nog iets meer dan twintig klachten over te veel betaalde rente op doorlopend krediet in behandeling, waarbij de consumenten het in de meeste gevallen zelf doen. In het geval van enkele klachten kiezen consumenten ervoor om zich te laten vertegenwoordigen. Het gaat om klachten gericht tegen verschillende kredietverstrekkers. Veel van deze klachten kan het Kifid oplossen met inzet van bemiddeling. Lukt dat niet, dan volgt een uitspraak.

In dit kennisdocument kun je meer informatie vinden over hoe het Kifid klachten beoordeelt over mogelijk te veel betaalde rente voor doorlopend consumptief krediet.

De hoogte van de compensatie van de verschillende kredietverstrekkers is onder meer afhankelijk van het leenbedrag, de betaalde rente en de looptijd. Ook is de ene kredietverstrekker in de berekening van de compensatie coulanter dan de andere.

Hieronder lees je de stand van zaken per kredietaanbieder.

De compensatieregeling van ABN AMRO geldt ook voor klanten van dochterondernemingen van de bank, waaronder ALFAM en ICS. Hieronder zie je welke ondernemingen onder de bank vallen. Het gaat om leningen met een variabele rente, creditcardschulden en betaalrekeningen met de optie tot rood staan. Het gaat in totaal om 150.000 klanten die recht hebben op compensatie. 

Kijk hier voor de laatste stand van zaken.

Dit artikel loopt door na onderstaande afbeelding.

De compensatieregeling van Rabobank is offline gehaald.

Kijk hier voor de laatste stand van zaken bij ING.

Ook de compensatieregeling van SNS Bank is offline gehaald.

Wie nog geen compensatie heeft ontvangen van Crédit Agricole Consumer Finance (CACF) – waar onder meer de labels Interbank, Ribank, De Nederlandse Voorschotbank en Intermediaire Voorschotbank vallen – kan een verzoek indienen via het volgende mailadres: legal_cacfnl@ca-cf.nl  

Wie al een compensatie heeft ontvangen van CACF, kan in bepaalde gevallen meer krijgen. "Dat is anders bij ABN, ING en Rabobank, waar je voor finale kwijting moest tekenen", aldus Rob Goedhart van Stichting Geldbelangen. Hij adviseert ook te letten op de verjaring. "Het is nu bijna vijf jaar geleden dat de eerste markante uitspraak door de Commissie van Beroep van het Kifid is gedaan. Dan hebben banken al snel de neiging om te zeggen dat de claim verjaard is. Laat je daardoor niet afschrikken, want de Hoge Raad heeft ooit bepaald dat je als gedupeerde moet hebben geweten van het feit dat je schade hebt geleden én de grootte van de schade moet vast hebben gestaan. Dus voor veel mensen ligt er nog een weg open om hun compensatie op te gaan halen." 

Let op: CACF berekent niet over de hele looptijd van het contract een vergoeding, maar vanaf het jaar 2008, net als Santander. Hierdoor kan de compensatie lager uitvallen.

Op veel doorlopende kredieten met variabele rente is nauwelijks afgelost en vrijwel alleen maar rente betaald. Veel banken verhoogden de rente op de kredieten na 2008, terwijl de Europese Centrale Bank (ECB) de rente op dat moment juist fors verlaagde vanwege de financiële crisis. Die stijging was in 2011 nog gaande, terwijl de Ombudsman van het Kifid toen al opmerkte dit niet wenselijk te vinden.

Uit uitspraken van het Kifid is echter gebleken dat consumenten mogen verwachten dat de rente op hun doorlopend krediet gedurende de looptijd van dat krediet in de pas zal blijven met de relevante marktrente. Het zijn baanbrekende uitspraken geweest die banken uiteindelijk op hun knieën dwongen om mensen hun te veel betaalde rente terug te geven. Krijg jij geen vergoeding over de hele looptijd van de bank? Via het Kifid krijg je die als het goed is wel! 

Als je naar het Kifid of de rechter wilt stappen om een (hogere) compensatie af te dwingen, dan kan het handig zijn om juridische ondersteuning in te schakelen. Je kunt bijvoorbeeld terecht bij advocaat Rob Leijssen van Damsté advocaten. Hij schoof diverse keren aan in uitzendingen van Kassa en vertegenwoordigt verschillende klanten van dochterondernemingen van Crédit Agricole in procedures bij de rechter.

Het is ook mogelijk om zelf een andere advocaat uit te zoeken of een beroep te doen op de rechtsbijstandsverzekering. 

Stichting Geldbelangen zet zich zet sinds 2016 samen met Kassa in voor gedupeerden van wurgkredieten. De organisatie staat klanten bij in procedures bij het Kifid. Ze vraagt daarvoor een donatie van 65 euro per uur.

Het lukt de Stichting regelmatig om een hogere compensatie te bedingen via het Kifid, omdat de compensatieregelingen van de kredietverstrekkers op een aantal punten tekortschieten. Kijk voor meer informatie op de site van Stichting Geldbelangen.

Kassa vraagt al sinds 2016 aandacht voor de wurgkredieten. Crédit Agricole Consumer Finance werd dankzij onze uitzendingen op de knieën gedwongen en besloot mensen te compenseren. Vervolgens bleek de ene na de andere bank over de schreef te zijn gegaan, waaronder ABN AMRO en Rabobank.

Veel banken wilden klanten in eerste instantie niet compenseren. Na diverse uitzendingen kwamen ze weliswaar met een compensatieregeling, maar Kassa liet zien dat die die aan alle kanten rammelde. De uitzendingen leidden ertoe dat ABN AMRO nog eens 120 miljoen euro extra uittrok aan compensatie, bovenop de eerder afgedwongen 360 miljoen euro. ING besloot om dezelfde reden 75 miljoen euro extra opzij te zetten, en de Volksbank reserveerde uiteindelijk 4 miljoen euro extra.