Opgepast: dit zijn de nieuwste phishingmails en oplichtingstrucs

Oplichters blijven op allerlei manieren proberen om jou je geld afhandig te maken. Dat kan via phishingmails, babbeltrucs, WhatsApp-berichten, sms'jes en andere oplichtingstrucs. In dit artikel bespreken we een aantal recente varianten. Handig, want dan weet je gelijk waar je op moet letten.

Onderstaande praktijkvoorbeelden zijn actuele voorbeelden van oplichtingstrucs en phishingmails die momenteel de ronde doen. Het is dan ook goed denkbaar dat ze in een iets andere vorm opduiken dan hieronder wordt besproken.

Veel mensen maken momenteel melding van (dwingende) betaalverzoeken, aanmaningen, vorderingen en/of beslagleggingen namens verschillende gerechtsdeurwaarders en incassobureaus.

Ook de Fraudehelpdesk waarschuwt hiervoor. Het gaat in praktisch alle gevallen om openstaande betalingen die verband houden met bestellingen van multivitaminen of vanwege deelname aan een loterij.

Het gaat in de meeste gevallen om bedragen van een paar honderd euro. De bedragen zijn bewust niet ongeloofwaardig hoog: als er duizenden euro's worden geëist, haken er sneller mensen af. Oplichters hopen dat mensen eerder geneigd zijn om een bedrag van 250-300 euro over te maken als er sprake is van een dwingende toon, dreigementen van beslaglegging en andere vervelende consequenties.

Mensen die deze mails ontvangen, hebben slechts twee dagen om te betalen. In de mails staat bovendien een iDEAL-betaallink zodat je de betaling direct kunt voldoen.

Bijkomend probleem is dat de afzender niet alleen beschikt over je e-mailadres, maar ook over je voor- en achternaam en je telefoonnummer. Daardoor neemt de kans toe dat je in dit soort mailtjes trapt. Dat geldt óók voor het feit dat de afzenders de namen van echt bestaande incassobureaus misbruiken.

De mails bevatten de nodige spel- en stijlfouten, en gerechtsdeurwaarders sturen bovendien nooit vorderingen en betaalverzoeken per e-mail. Oplichters hopen dat je in een moment van onoplettendheid uit schrik tóch besluit om te betalen.

We hebben het zelf niet gecheckt, maar de ervaring leert dat de kans best aanwezig is dat de betalingen naar buitenlandse rekeningnummers gaan. Dat maakt het traceren weer iets lastiger, en als je op basis van zo'n mail besluit om geld over te maken, ben je je geld hoogstwaarschijnlijk kwijt. De les is dan ook: niet doen!

Hieronder een voorbeeld van zo'n valse mail namens een gerechtsdeurwaarder. Dit artikel loopt verder na onderstaande afbeelding.

Nóg een waarschuwing uit de koker van de Fraudehelpdesk, dit keer over oplichting op Vinted. Meer specifiek door middel van een QR-code of een valse link. Oplichters proberen gebruikers van het populaire en veelgebruikte platform voor het verkopen van tweedehands kleding op deze manier hun geld afhandig te maken. Hoe werkt dat precies?

Uit een in 2022 gepubliceerd onderzoek van marktonderzoeker No Ties bleek dat er in Nederland zo'n anderhalf miljoen mensen zijn die het voorgaande jaar minstens één keer tweedehands kleding kochten via een online platform.

Van de online platformen waarop tweedehands kleding wordt (ver)kocht, waren Marktplaats en Vinted met respectievelijk 77 en 70 procent het bekendst. Het is dan ook niet verwonderlijk dat oplichters óók op Vinted hun slag proberen te slaan.

Hoe werkt dat precies? Volgens de Fraudehelpdesk gaat dat de laatste tijd met behulp van QR-codes.

Als jij als verkoper actief bent op Vinted, loop je het risico dat oplichters zich voordoen als potentiële koper. Zij doen alsof ze iets van jou willen kopen en sturen jou vervolgens een QR-code waarmee jij de betaling meteen kunt accepteren. Zogenaamd handig en snel!

Wie de QR-code scant, wordt echter omgeleid naar een pagina waar je bank- of creditcardgegevens in moet vullen. De Fraudehelpdesk stelt verder: "Om te bevestigen dat de bankrekening op de juiste naam staat, moet het saldo doorgegeven worden. Hierna wordt dit saldo van uw bankrekening afgeschreven."

Ben jij daarentegen als koper actief op Vinted? Dan is de kans aanwezig dat oplichters zich voordoen als Vinted zélf. Dan krijg je het verzoek om jouw bankrekening te verifiëren, anders kunnen verkopers jouw betalingen niet ontvangen.

Dat verifiëren gaat zogenaamd door het koppelen van jouw bank- of creditcardgegevens, zo stelt de Fraudehelpdesk. Maar als je dat doet, wordt er een bedrag van jouw bankrekening geschreven.

Kortom: niet doen!

De redactie van Kassa is op zoek naar Vinted-gebruikers (zowel kopers als verkopers) die hier onlangs mee te maken hebben gehad en ons hier iets over willen vertellen. Een eerdere oproep heeft niet tot reacties geleid en we zijn benieuwd hoe vaak dit voorkomt.

Wél zagen we een vrij recent voorbeeld uit het buitenland dat tamelijk ingenieus is en in potentie in het verlengde van bovenstaande ligt. Daarom bespreken we het kort even.

Mensen worden in dit voorbeeld benaderd met een QR-code in de groene Vinted-huisstijl mét logo. Kopers – in werkelijkheid oplichters – melden dat ze zogenaamd ná het doen van de betaling een melding kregen over het feit dat de transactie bevroren werd.

De verkoper zou deze QR-code moeten scannen om de blokkade op te heffen, luidt het verhaal. Wie deze QR-code scant, wordt naar een chatbot geleid die niet van Vinted is. Daar worden verkopers er vervolgens toe verleid om financiële gegevens af te staan of om een betaling te verrichten. Ook in dit geval geldt: ga hier niet op in!

Hieronder een voorbeeld. Dit artikel gaat verder na onderstaande afbeelding.

Tot slot nog een voorbeeld van een zeer ergerlijke oplichtingstruc die in talloze varianten, vormen, soorten en maten voorbij komt.

Facebook wordt er de laatste tijd mee overspoeld en lijkt niet echt haast te maken om er iets aan te doen. Sterker nog, het gaat in veel gevallen om betaalde advertenties. Facebook verdient dus gewoon aan oplichting.

In advertenties doen oplichters zich voor als (vertegenwoordigers van) grote bedrijven. Coca-Cola, Jumbo, Albert Heijn, Lidl, Apple, Jupiler, Intratuin, Heineken, bol.com, noem maar op.

Allemaal hebben ze restvoorraden van dure en gewilde producten, want het magazijn moet leeg. Laptops, koelkasten, luxe huishoudelijke apparaten, koffers, koffiemachines, je kunt het zo gek niet verzinnen of het wordt aangeboden. En dat kan allemaal van jou zijn voor bedragen rond de twee, drie euro, zo is de belofte.

Een paar voorbeelden van dit soort gesponsorde advertenties zie je hieronder. Dit artikel gaat verder na onderstaande afbeelding.

Wie even drie seconden de tijd neemt om na te denken, weet natuurlijk ook wel dat het niet kan kloppen: je kunt geen dure laptops, koffers en koelkasten kopen voor twee of drie euro. Mensen die hier tóch in trappen, worden simpelweg slachtoffer van hun eigen hebberigheid.

Wie de betaling doorzet, wordt verzocht dat met een creditcard te doen. En dat is niet zonder reden: ongemerkt sluit je een abonnement af op een vage, onduidelijke vorm van 'dienstverlening' waarvoor geldt dat er maandelijks grote bedragen op je creditcard in rekening worden gebracht.

Dat gaat vaak om enkele tientallen euro's per maand. En omdat veel mensen hun creditcardafschriften minder goed bekijken dan bankafschriften, kan het best even duren voordat je het in de gaten hebt. Zonde van je geld, al helemaal omdat dit met een klein beetje gezond verstand kan worden voorkomen.

Wij zijn altijd benieuwd naar (nieuwe) oplichtingstrucs, phishingmails, valse sms'jes en vergelijkbare zaken. Heb jij iets gezien of ontvangen waarvan je denkt 'goed als anderen daarvoor worden gewaarschuwd'?

Mail ons dan: kassa-online@bnnvara.nl