Bibi Dumon Tak: De goudhaan, de teek en de maaier

Wanneer columnist Bibi Dumon Tak de weg was kwijtgeraakt, stopte ze bij een man die de berm aan het maaien was. Eerst begon hij te schelden dat ze onmiddellijk van zijn pas gemaaide stuk grond af moest. Toen ze het raam opende en uitlegde dat ze verdwaald was, excuseerde de man zich en hielp hij haar. "Met wat uitleg, wederzijds begrip en vergeving was escalatie voorkomen." Wat zou er gebeuren als we de situatie van deze berm eens konden uitvergroten naar andere situaties in de maatschappij?

Lees hieronder de gehele column:

Afgelopen week was ik in Gieten, bij Gasselte, in de buurt van Nationaal Park Drentsche Aa. Mijn kijker maar vooral mijn oren had ik mee. Nooit geweten dat een goudhaan zo aanwezig zou kunnen zijn, maar daarover gaat deze column niet. En ook niet over dat andere kleine beestje, de teek, die zich al na de eerste wandeling had genesteld in mijn lies. Nadat ik er ook een paar uit de vacht van mijn honden had geplukt, besefte ik dat ik was tekortgeschoten. Het was zaterdagmiddag, dus ik moest gauw naar de dichtstbijzijnde dierenwinkel voor een tekenmiddel.

Ik liet me daarbij leiden door googlemaps. Op de plek waar de winkel zou moeten zijn stond een boerenschuur. Ik zette de auto even aan de kant van de weg om me verder te oriënteren. Een man was net bezig met het maaien van zijn berm. Ik hoopte dat hij me kon helpen maar in plaats daarvan reed hij in zijn karretje naar me toe en begon te schelden dat ik onmiddellijk van zijn pas gemaaide stuk grond af moest. Ik probeerde uit te leggen dat ik de weg kwijt was, maar kwam niet boven het geraas van zijn maaier uit.

Ik keerde de auto een eindje verderop en toen ik weer langs hem reed keek hij me nog altijd woedend aan, vuist in de lucht. Ik trapte op de rem draaide het raampje open en riep dat ik was verdwaald, wat ik beter vond klinken dan: ik ben verkeerd gestuurd. De man zette de motor uit en hief zijn kin ten teken dat ik kon spreken en ik herhaalde wat ik zo-even had gezegd. Hij bestudeerde de situatie en bedacht toen dat ik een vrouw in nood moest zijn hetgeen niet helemaal bezijden de waarheid was want de middag liep al ten einde, de winkels zouden op korte termijn sluiten en mijn honden werden geteisterd door teken.

Zijn blik veranderde. Hij bood direct excuses aan en vertelde dat ik voor een dierenwinkel naar Veendam zou moeten of Zuidlaren en hij pakte zijn telefoon erbij en begon aan een uitgebreide beschrijving die ik niet goed kon volgen omdat ik mijn aandacht er niet bij had. Want wat was er op dit microstukje van de wereld nu eigenlijk gebeurd? Met wat uitleg, wederzijds begrip en vergeving was escalatie voorkomen.

Wat zou er gebeuren - dacht ik - als we deze berm eens konden uitvergroten naar een ander podium waar uitbarstingen van woede vandaag de dag eerder regel zijn dan uitzondering? Wat zou er gebeuren, welke wonderen zouden er plaatsvinden, wanneer mensen zichzelf zouden toestaan iets meer te luisteren en niet vonden dat luisteren het begin was van verliezen. Je kunt je bijna niet voor te stellen dat de vrede op die manier binnen handbereik lag. Maar voor luisteren is durf nodig, meer durf dan voor welk wapengekletter dan ook. Maar aan de andere kant moest je soms ook ergens voor gaan staan. Een vuist maken en een grens trekken. Dus, wanneer hield luisteren op?

In mijn achteruitkijkspiegel zag ik dat er een auto naderde. De chauffeur begon ogenblikkelijk te toeteren om te laten weten dat ik in de weg stond. De man op de maaier, die halverwege zijn uitleg was, hief geïrriteerd zijn arm op en riep ‘Je kunt er toch omheen?’ En tegen mij gebaarde hij dat ik gewoon moest blijven staan. In de auto achter mij ging een raampje open. Er werd gefoeterd over en weer. Ik zei sorry tegen de man op zijn maaier en gaf zachtjes gas.

De weg naar dierenwinkel wist ik niet op tijd te vinden. De teken kregen tot maandag vrij spel. De honden duwden hun snuit tegen het portier toen ik de auto bij de oprit van het huisje had stilgezet. Ik stapte uit en terwijl ik hen begroette wist ik ineens het antwoord op de vraag die ik mijzelf even daarvoor had gesteld. Het antwoord kwam vanuit de hoge spar, uit de keel van een kleine vogel die riep dat je nooit, wat er ook gebeurde, mocht ophouden met luisteren. Het was de goudhaan die de vrede zong.