Dezelfde opbrengst zonder pesticiden

Om een goede oogst te krijgen en rendabel te kunnen boeren, zijn pesticides nodig, zullen de meeste agrariërs in Nederland zeggen. Vooral insecticiden spelen een essentiële rol in het veiligstellen van de opbrengst. Maar onder de bestrijdingsmiddelen hebben insecticiden ook de grootste invloed op de biodiversiteit.

Ondertussen ligt Nederland onder een deken van het spul en wordt het zelfs aangetroffen in de kern van onze grote natuurgebieden. In de 75% afname van alle vliegende insecten, spelen deze chemicaliën een belangrijke rol. Nu het ook steeds vaker in verband gebracht wordt met gezondheidsrisico’s zoals Parkinson, COPD en lymfeklierkanker, is de vraag om een alternatief steeds relevanter. 

Maar wat gebeurt er als je geen insecticiden gebruikt en steunt op de natuurlijke plaagbestrijders die in ons land rondvliegen en -kruipen? Dat is een vraagstuk waar Iryna Litovska zich mee bezig hield tijdens haar promoveeronderzoek aan de WUR. Als onderdeel van haar studie vergeleek ze de hoeveelheid plaagdieren en de opbrengst per hectare op aardappelvelden zonder insecticiden in het Buijtenland van Rhoon met velden waar regulier wordt geteeld (Hoekse Waard). 

Niet geheel verrassend is dat ze in het Buijtenland van Rhoon meer insecten vond, zowel plaagdieren als natuurlijke vijanden. Belangrijker is de opbrengst en die bleek niet significant te verschillen tussen velden met of zonder insecticiden. Het verschil in deze gebieden zit vooral in het feit dat de natuurvriendelijke randen wat ruimte wegnemen voor de aardappelteelt, maar de opbrengst per hectare is dus vergelijkbaar.  

Daarnaast heeft ze ook in verschillende habitats onderzocht welke factoren het meeste bijdragen aan de hoeveelheid en diversiteit van insecten. Verrassend genoeg bleek beheer, fungiciden en herbiciden weinig invloed hadden op insecten, maar dat plantbedekking het allerbelangrijkst is. Als je veel kale bodem hebt, heb je weinig insecten.  

Ook is de timing van de planten belangrijk. Aardappels komen pas laat in het seizoen op en dan zitten er ook minder insecten op die velden. Wintertarwe en granen die je in de winter zaait, zijn beter voor insecten. De hoeveelheid insecten die daarop zit, is dan ook groter.

Kijk zondag 22 juni 2025 om 19.25 uur op NPO2 naar de uitzending over het Buijtenland van Rhoon.