Hoe mangroves ons beschermen tijdens een razende storm

Mangroves en andere beboste moerassen vormen een natuurlijk fort tegen ranzende stormen langs onze kusten en rivieren. Maar hoe goed beschermen ze ons nu echt? En tegen welke stormen? Onderzoekers hebben een nieuwe rekenmethode ontwikkeld om dat te voorspellen.

Het is een bekend gegeven dat mangroves en andere beboste moerasgebieden (ook wel wetlands) aan de kust en langs rivieren kunnen fungeren als natuurlijk schild tegen overstromingen. Maar als het op extreme stormen aankomt, hebben we eigenlijk geen duidelijk beeld van hoe goed ze precies werken. De bestaande modellen dat te voorspellen zijn vaak ingewikkeld en gebruiken data die lastig te verkrijgen is.

Daarom verzamelde een team van internationale onderzoekers gegevens van enkele van de grootste golven ooit geregistreerd in beboste moerasgebieden. Ze keken daarbij naar nieuwe golfmetingen tijdens een heftige tyfoon in China en bestaande gegevens uit laboratoria en veldonderzoeken over de hele wereld.

Wat ze vonden is opmerkelijk: mangrovebossen met een breedte van ongeveer 100 meter kunnen de hoogte van de stormgolven halveren. Dat is een flinke verlaging, die de kustlijn achter het mangrovebos aanzienlijk beschermt.

Maar dat is nog niet alles. Het team testte twintig verschillende bestaande manieren om de weerstand te berekenen die bomen creëren tegen de golvende bewegingen van het water. Ze maakten hiervoor een gebruiksvriendelijke methode genaamd de HU-methode.

“Deze methode heeft geen ingewikkelde getallen of gedetailleerde metingen van bomen nodig” ,zegt Zhan Hu, hoogleraar aan de Sun Yat-Sen Universiteit in China. “De methode is dusdanig eenvoudig, zodat beheerders en beleidsmakers met een paar bestaande metingen de rekenmethode kunnen gebruiken om uit te zoeken hoe goed hun lokale mangroves golven dempen.”

“Deze studie is van groot belang voor het breed toepassen van natuurlijke kustbescherming”, zegt Tjeerd Bouma, onderzoeker bij het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). “De HU-methode geeft kustbeheerders en wetenschappers een praktisch instrument om te beoordelen hoe goed hun lokale bossen golfhoogtes kunnen verminderen tijdens stormen. Dit kan helpen bij het ontwerpen van natuurlijke kustverdediging, wat wereldwijd miljarden dollars kan besparen. De simpele toepasbaarheid is een groot voordeel omdat het ook in armere delen van de wereld kan worden gebruikt,”

Ook onderstreept dit onderzoek hoe belangrijk het is om mangroves langs kusten, of bijvoorbeeld wilgenbossen langs rivieren te beschermen en te herstellen. “Bovendien zijn het niet alleen golfbrekers; deze bossen leggen ook koolstof vast, bieden veel diersoorten een leefomgeving en helpen de waterkwaliteit te verbeteren", aldus Bouma.

Lees meer over het onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS.

Bron: Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee