Hoe vervuilend is ons rioolwater?

Voorzichtig vissen burgerwetenschappers Inge de Bruin en Nienke Bron een emmertje met een trechter en koffiefilter uit het water. De vrijwilligers maken zich zorgen over de waterkwaliteit van oppervlaktewater en hebben zich daarom aangesloten bij burgerwetenschapsproject Water op de Kaart. Samen met Rosan van Halsema, onderzoeker van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO), meten ze de waterkwaliteit van een riooloverstort in Hilversum.

“Een beetje tegen je intuïtie in, willen we juist zo min mogelijk voedingsstoffen in het water, want dan krijg je helder water”, vertelt Rosan over de waterkwaliteit. Rosan brengt samen met vijftig burgerwetenschappers riooloverstorten in kaart. Een riooloverstort is een nooduitlaat van een riool, waar het rioolwater naartoe kan stromen bij hevige regenval in een korte tijd. Dat kan op plekken zijn zoals vijvers, grachten en sloten in de wijk. Hierdoor kan oppervlaktewater vertroebelen met bacteriën, nutriënten en medicijnresten uit het rioolwater.

Door het vertroebelde water kan er minder zonlicht bij waterplanten komen die zuurstof produceren voor het waterleven. De burgerwetenschappers en onderzoekers hebben afgelopen jaar de voedingsstoffen gemeten bij vijfentwintig verschillende riooloverstorten en referentielocaties door het land.

Burgerwetenschappers Inge en Nienke hebben het afgelopen jaar elke twee weken metingen gedaan in Hilversum. Ze hebben hiervoor meetapparatuur gekregen van NIOO, maar hebben ook zelf op creatieve wijze wat in mekaar geknutseld. Zo scheppen ze watermonsters uit de vijver met behulp van een soeplepel aan een bamboestok. De watermonsters die ze nemen hangen ze vervolgens in Nienke huis, waar ze een soort klein lab heeft gemaakt.   

Voorlopig kan Rosan nog weinig zeggen over de resultaten van het onderzoek; ze gaat eerst nog een lab- en data-analyse uitvoeren. Maar wat haar nu al opvalt: “We horen van veel burgerwetenschappers dat ze heel weinig waterdiertjes kunnen vinden die leven rond zo’n riooloverstort.” Bovendien verwachten ze dat er meer CO2 in het water zit, wat vrijkomt van de afbraak van het organisch materiaal uit het riool.