Krabbenscheer onder druk door exotische rivierkreeft

Bij veengronden liggen vaak boerensloten vol krabbenscheer, zo ook bij Proefboerderij Zegveld. Het is een soort die goed kan gedijen in onze natte, agrarische gebieden. Maar de plant krijgt het steeds moeilijker, onder andere door de Amerikaanse rivierkreeft. Onderzoekers Mariëlle van Riel van Stichting Bargerveen en Fons Smolders van Onderzoekscentrum B-Ware zoeken naar een manier om de plant te helpen. 

Krabbenscheer is een belangrijke plant in onze veenweidesloten. Hij scheidt namelijk chemische stoffen uit die algengroei onderdrukken en zo ook meer kansen creëren voor andere waterplanten. Maar krabbenscheer heeft het moeilijk, want het groeit liefst in sloten die niet te voedselrijk zijn. En daar is nu een bedreiging bijgekomen: de Amerikaanse rivierkreeft. 

Net als in het hele Groen Hart stikt het rond Zegveld van de exotische rivierkreeften. Veel sloten die eerst vol krabbenscheer stonden, zien er nu kaal en dood uit. Het gekke is dat er wel sloten zijn waar je zowel krabbenscheer als rivierkreeften hebt. Ze kunnen dus toch ook naast elkaar bestaan lijkt het. Maar dan plots, binnen enkele maanden, kan al dat krabbenscheer weg zijn. Wat de directe oorzaak is, is nog onduidelijk. 

Er worden al jaren kreeften afgevist, maar helemaal ervan af komen, lijkt een onmogelijke taak. Dus nog voordat al de krabbenscheer uit de omgeving is verdwenen, zijn de onderzoekers een herintroductieproef gestart onder de aanwezigheid van de kreeften. De hoop is dat de plant zich op meer plekken kan vestigen ondanks dat er nog rivierkreeft zit. 

Op verschillende momenten in het jaar wordt er krabbenscheer uitgezet. Zowel het krabbenscheer en de kreeften gedragen zich anders in de verschillende seizoenen. Krabbenscheer zit in de winter als klein plantje op de bodem en ’s zomers komen ze omhoogdrijven en zijn ze een stuk groter, steviger en met stekels.

De kreeften zijn in de winter ook kleiner en gedragen zich passiever. Stichting Bargerveen gaat nu op verschillende momenten in het jaar planten uitzetten om te kijken of de vestigingskans groter is in een bepaald seizoen. Misschien in de zomer, omdat de planten dan drijven en geen last hebben van rivierkreeften die de wortels doorknippen. Of juist in het najaar, wanneer de activiteit van de rivierkreeften afneemt. 

In het voorjaar en de zomer halen de onderzoekers krabbenscheer uit omliggende, gezonde sloten om in de onderzoekssloten te gebruiken. Maar het najaar biedt ook kansen, omdat boeren dan zelf hun sloten opschonen en ze al de krabbenscheer aan de rand laten liggen. Deze planten worden nu ook in de onderzoekssloten geplaatst. Komende jaren wordt bijgehouden wat het succes is van de proef. 

Kijk zondag 12 oktober om 19.25 naar de aflevering over Proefboerderij Zegveld op NPO2!