Leidse sterrenkundigen ontdekken gigantische gasketting in heelal

Sterrenkundigen van de Universiteit Leiden hebben een bijzonder object in het heelal ontdekt. Het gaat om een gigantische 'ketting' van heet gas. Die bestaat uit een ontbrekend puzzelstukje van de samenstelling van het heelal.

De gasketen is ongeveer 23 miljoen lichtjaar lang. Dat staat gelijk aan 230 keer heen en weer vliegen door de Melkweg, het stelsel van sterren waarin de aarde staat, heeft de Europese ruimtevaartorganisatie ESA uitgerekend. De ketting weegt ongeveer tien keer zo veel als de Melkweg. De temperatuur van het gas is meer dan 10 miljoen graden.

Het heelal bestaat uit de materie die we met het blote oog en met speciale apparaten kunnen zien. Die materie vormt sterren, planeten en nevels. Maar die materie is niet genoeg om het heelal te kunnen verklaren, er blijven grote gaten zitten. Volgens de theorie moet er tussen al die materie ook iets bestaan wat donkere energie heet en iets wat donkere materie heet. Die zijn alleen nog nooit waargenomen, vandaar het woord donker.

Maar ook dan is het beeld niet compleet. Wetenschappers gaan er daarom van uit dat 30 tot 40 procent van de normale materie niet of nauwelijks te zien is. Dit wordt ontbrekende normale materie genoemd. De ontdekte gasketting blijkt uit die materie te bestaan. Het is een van de eerste keren dat die is gevonden.

De keten verbindt vier groepen sterrenstelsels met elkaar, en ook dat is bijzonder. "Het onderzoek laat zien dat de dichtste en extreemste structuren in het heelal over kolossale afstanden met elkaar verbonden zijn. Het biedt inzicht in het kosmische web, het gigantische, onzichtbare spinnenweb achter alles wat we om ons heen zien", aldus de ESA.

De Leidse onderzoekers hebben samengewerkt met collega's uit Duitsland, Frankrijk en Finland. Ze maakten gebruik van de deels Nederlandse ruimtetelescoop XMM-Newton en de Japanse Suzaku. Het onderzoek verschijnt donderdag in het belangrijke wetenschapsblad Astronomy and Astrophysics.

Bron: ANP