Nieuwe plant voor Nederland: veldkers ontdekt op het internet

In een weiland in Noord-Brabant is onlangs een nieuwe soort veldkers voor Nederland ontdekt. Botanist Sipke Gonggrijp trof de plant op een bijzondere manier aan. Namelijk na het doorspitten van 30.000 foto’s op het internet. Het gaat om de Cardamine parviflora, een soort veldkers zonder Nederlandse naam. De plant lijkt zijn leefgebied uit te breiden in Europa.

“De winter is een relatief rustige periode voor botanisten. Dan vind ik het leuk om het internet af te speuren naar bijzondere planten. Vooral planten die mogelijk al in Nederland zijn zonder dat we het weten”, vertelt Sipke. Cardamine parviflora leeft verspreid in Zuid- en Oost-Europa, maar is recent ook ontdekt in Tsjechië en Duitsland. “Dus waarom zou hij niet in Nederland aanwezig kunnen zijn?”, dacht Sipke.

Hij besloot alle foto’s van veldkersen op waarneming.nl (een website waar iedereen natuurwaarnemingen in kan voeren) onder de loep te nemen. In Nederland groeien verschillende soorten veldkers. Een algemene is de kleine veldkers, een klein plantje met witte bloempjes die je vaak in de tuin of op de stoep kunt vinden. “Na meer dan 30.000 foto’s te hebben gecontroleerd had ik één mogelijke kandidaat. Deze plant was net wat sierlijker en had meer bladslippen dan de kleine veldkers heeft.” Hij besloot direct af te reizen naar het Noord-Brabantse weiland waar het plantje was gezien, maar hij kon hem niet vinden. “Ik gaf de hoop op en liep terug naar m’n auto, maar toen viel tot mijn blijdschap m’n oog alsnog op het plantje.”

Hij vond er een stuk of tien. “Maar om met zekerheid de soort vast te kunnen stellen had ik bloemen en vruchten nodig. Daarom nam ik een paar planten mee.” Thuis werden ze verder opgekweekt op de vensterbank. Toen de bloemen verschenen wist Sipke het zeker: “Dit is Cardamine parviflora, een nieuwe soort voor Nederland! De bloemen hadden namelijk zes meeldraden, terwijl kleine veldkers er vier heeft.”

Alhoewel lastig vast te stellen, lijkt de soort hier op een natuurlijke wijze terecht gekomen. “Dat kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer een vogel een zaadje in z’n verenpakket of tussen z’n tenen/zwemvliezen meeneemt. Ik zie in ieder geval geen directe aanwijzingen voor verspreiding door de mens.”

Een Nederlandse naam heeft Cardamine parviflora nog niet. “Maar toepasselijk zou ‘kleinbloemige veldkers’ kunnen zijn”, volgens Sipke. De letterlijke betekenis van het woord ‘parviflora’ is namelijk kleinbloemig. Binnenkort publiceert Sipke zijn vondst in het botanische tijdschrift Gorteria waarbij de eerste vinder ook als mede-auteur wordt betrokken in het artikel. Het gedroogde herbariummateriaal van de eerste Nederlandse Cardamine parviflora gaat naar Naturalis in Leiden.