Winterjuffers bij de Kuinderplas

Tussen de hoge bomen van het Kuinderbos liggen allerlei plassen en poelen. Van grote tot kleine wateren, heel het bos is verbonden door middel van een natte as. Dat maakt dit een van de meest libellenrijke plekken van Nederland. Al vijftig soorten zijn hier gespot en zelfs in het vroege voorjaar kun je al een paar soorten zien vliegen.

Open plekken met zonnige bosranden, moerassige terreinen, vennen en zelfs iets wat lijkt op een beek zorgen voor veel afwisseling in het landschap. De bosbodem bestaat hier met name uit oud Zuiderzeezand, maar ook uit veen. Hierdoor zijn er ontzettend veel verschillende leefgebieden voor allerlei verschillende soorten libellen.

In de winter en het vroege voorjaar zul je maar weinig soorten libellen zien vliegen. Gerard Eggens komt heel vaak in het bos om de libellen in de gaten te houden. Hij weet precies waar je goed gecamoufleerde noordse en bruine winterjuffers kan tegenkomen.

Deze winterjuffers zijn de enige Europese libellen die als volwassen insect overwinteren, de rest overwintert als eitje of larve. In het vroege voorjaar begint de voortplanting en zetten ze hun eitjes af. Hier leven ze in de Kuinderplas tussen in de rietkragen.

Beide soorten zijn bruin en schuw, dus lastig te zien tussen het riet. De bruine winterjuffer kun je op best wat plekken verspreid over ons land tegenkomen, maar de noordse winterjuffer komt met name voor rondom de Weerribben.

De populatie in het Kuinderbos is de meeste westelijke van Europa. De soort kan nog beter tegen de kou dan de bruine. Door klimaatverandering is het aantal noordse winterjuffers de afgelopen decennia erg afgenomen.

Kijk zondag 11 mei 2025 om 19.25 uur op NPO2 naar de uitzending over het Kuinderbos.