Diva Brons onderzoekt psychedelica tegen depressie: 'Ik ben bang dat ik het gevecht in mijn hoofd ooit verlies'

In Diva’s Drugstherapie onderzoekt Diva Brons of psychedelica haar kunnen helpen grip te krijgen op haar mentale gezondheid.

Diva Brons worstelt al sinds haar jeugd met haar mentale gezondheid. Ze is zestien wanneer ze haar eerste depressie krijgt en in aanraking komt met de psychiatrie. 'Ik begon de connectie te verliezen met mijzelf en de wereld om mij heen. De depressie nam een jaar van mijn leven over. Met hulp van therapie heb ik mezelf eruit weten te vechten.' Ze denkt dan dat dit haar nooit meer zal overkomen, maar bijna tien jaar later is het weer raak.

Op haar 25e raakt Diva opnieuw in een depressie. 'Opnieuw begon de wereld te voelen als een plek waarin ik niet meer wilde leven.' Ze leert dat dit iets is wat bij haar hoort en wat mogelijk nog vaker zal gaan gebeuren. 'Ergens is het een bevrijding om te weten dat het niet aan mij ligt, maar aan de bedrading in mijn hoofd. Tegelijkertijd zijn het ook de hersenen waar ik het de rest van mijn leven mee moet doen.' Diva's grootste angst? 'Dat ik het gevecht in mijn hoofd ooit verlies. (...) op een gegeven moment dacht ik: wat heeft het voor zin als ik de waarde niet meer zie in alle goede dingen die ik presteer of wie ik ben? Dan wil ik me verstoppen, ergens heel diep in een grot, zodat niemand last heeft van dit gedrocht. En dan een paar maanden later sta ik op de cover van de Playboy – hier ben ik. Het is nooit normaal.'

Ze heeft nu een diagnose, maar wacht nog steeds op de juiste hulp. Daarom gaat ze op zoek naar alternatieve oplossingen, buiten therapie. Ze onderzoek of psychedelica haar kunnen helpen in het leven met depressies.

Diva was een pittig kind, omschrijft haar moeder. 'Je kon heel erg blijven hangen in een situatie, dan was je boos om iets', vertelt moeder Sabina. 'Ik denk niet dat het woedeaanvallen waren', reageert Diva. 'Het was meer dat ik dan mijn hoofd niet meer aankon.'

Op school werd ze niet goed begrepen: 'Je begon op het gymnasium, daar ging het op een gegeven moment helemaal mis', vertelt Sabina. 'Dan was je zo moe en overprikkeld door alles. Toen wilde je eigenlijk niet meer naar school.' Docenten vonden Diva lastig: 'In plaats van dat ze je dan een steuntje in de rug geven, trappen ze je dieper de grond in.' Toen begonnen de depressies op te spelen. Dat was heel zielig', vertelt Sabina terwijl ze Diva omhelst. Diva in tranen: 'Het is gewoon van kind af aan al strijd in mijn hoofd. Al helemaal op zo'n school waar niemand daar begrip voor heeft omdat je dan lastig bent. Als je door iedereen als last wordt ervaren, dan weet je het gewoon niet meer.'

Diva's oma, Maria, is ook bekend met depressies: zij kreeg haar eerste depressie toen ze zestien jaar oud was. 'Dat was niet bespreekbaar. Met wie moest je daarover praten? Ik denk dat jij dat ook zo ervaren hebt?', vraagt ze aan Diva. En dat klopt: zij wilde er eerst ook niet over praten. Op latere leeftijd krijgt Maria opnieuw last van een depressie. Zij krijgt hiervoor medicijnen: 'Na lang uitproberen heeft het geholpen. Ik ben er heel blij om dat dat bestaat', vertelt ze. Diva heeft nog geen medicijn gevonden dat haar helpt bij haar mentale klachten. Maar die zorg laat lang op zich wachten, en hoe langer het duurt 'hoe groter de verleiding wordt om het heft in eigen handen te nemen' en een behandeling met psychedelica te proberen.

Het kan lang duren voordat je de juiste hulp of medicatie krijgt via de reguliere wegen. Ook komt het voor dat medicatie niet goed aanslaat of niet het gewenste effect heeft. Daarom wijken mensen soms uit naar alternatieve middelen. In de smartshop zijn veel verschillende middelen te koop die mensen kunnen helpen bij hun mentale klachten. Denk aan: truffels. Er zijn speciale verpakkingen te koop waarmee gemicrodoseerd kan worden. Diva vindt het spannend om dit te proberen, omdat ze bang is dat ze zal gaan trippen. 'Met de pakketjes zoals ze die klaarmaken hoeft die angst er niet te zijn, omdat ze niet willen dat jij een trip krijgt', volgens Kim Kuypers, psychofarmacologisch onderzoeker aan de Universiteit van Maastricht. 'Wanneer je zelf de dosis gaat bepalen, dan kan die angst gegrond zijn.' Om te weten wat voor jou werkt, is het vaak toch nodig verschillende dosissen te proberen, waarbij je het risico loopt te veel te gebruiken, waardoor je in een trip terechtkomt.

Het is geen wondermiddel, benadrukt Kuypers. 'Het is een middel dat kan helpen in het proces – een proces dat zorgvuldig begeleid moet worden.' Daarom raad Kuypers het af om op eigen houtje te gaan experimenteren met psychedelica.

In Nederland is er één zorgaanbieder waar psychedelica als erkende therapiebehandeling toegestaan zijn buiten een medische setting, namelijk: Magnolia. Hier is begeleiding van artsen, psychiaters en psychologen beschikbaar. Zij bieden behandelingen aan met ketamine en truffels. De ketamine wordt met een spuitje toegediend door de arts. De sessie wordt vervolgens begeleid door een psycholoog. Aan de sessie gaat een uitgebreide screening van een psychiater en psycholoog vooraf. Tijdens de sessie ligt de persoon in kwestie op een sofa, met een oogmasker en koptelefoon op. 'Mensen komen hier om naar binnen te gaan; met zo'n oogkapje op werkt het medicijn echt naar binnen', vertelt Ingmar de Gooijer, oprichter van Magnolia. Naast de sofa staat een stoel waar de begeleider gedurende de hele sessie zit. Ook na de ervaring worden mensen begeleid. 'Het echt werk begint pas na je reis.'

Het nadeel: je komt niet zomaar in aanmerking voor behandeling bij Magnolia. 'Voor de ketaminebehandelingen kunnen mensen bij ons terecht die therapieresistente depressie hebben. Dat zijn mensen die al een aantal maal antidepressiva hebben gebruikt, maar geen verlichting hebben ervaren. Voor behandeling met truffels moet je ouder zijn dan achttien jaar en screenen wij mensen op bepaalde aandoeningen, zodat we zeker weten dat de reis veilig is.'

Naast die ene erkende aanbieder zijn er ook veel particulieren die begeleiding aanbieden als zogenaamde 'tripsitter'. Hun triptherapie kan zowel op locatie als thuis. Voorafgaand aan de ceremonie is het verplicht om een intakeformulier in te vullen; daarin staat onder andere duidelijk vermeld dat de trip geen medische behandeling is. Ook wordt er gevraagd welke medicijnen de persoon in kwestie gebruikt en welke psychische aandoeningen iemand heeft, legt Marcel van der Putten, oprichter van Triptherapie, uit. 'Sommige psychische aandoeningen kunnen niet samen met psychedelica, dat kan het verergeren.' Er wordt verwacht dat de vragenlijst naar waarheid wordt ingevuld, want er kunnen geen medische gegevens worden ingezien 'omdat psychedelische sessies nog geen medische behandelingen zijn'. Bij de ceremonie is alleen de tripbegeleider aanwezig. 'We hebben er ter plekke geen arts bij. Wel hebben we lijntjes met artsen. Tijdens de sessie zelf hoeft er geen arts bij te zitten. In principe zijn we een coachingbedrijf en geen medisch bedrijf.'

Diva weet nog niet of een behandeling met psychedelica iets voor haar is. Daarom probeert ze eerst een andere alternatieve behandeling, namelijk een ademwerksessie. 'In de sessie adem je sneller in en uit door de mond. Dat doet iets met je hersenactiviteit waardoor het piekeren nagenoeg wordt stilgelegd en het lichaam ruimte krijgt om van zich te laten horen', legt ademcoach Annette Weers uit. 'De dingen die je met psychedelica bereikt, kan je met een ademsessie ook bereiken', gelooft Weers.

Diva staat nog steeds op de wachtlijst voor reguliere zorg. 'Mijn hoop is dat dit mij de rust in mijn hoofd kan brengen die ik soms zo hard nodig heb. Het voelt goed om te weten dat in de toekomst psychedelica mij misschien ook kunnen helpen. Maar deze zoektocht heeft me vooral geleerd dat ik eigenlijk sterker ben dan ik dacht en veel meer mag vertrouwen op mezelf.'