Hoe overleef ik de quarterlife crisis?

Hoe managen anderen van mijn leeftijd hun leven? Dat vraagt Eva Eikhout (27) zich af in Eva & de Eva’s. De BNNVARA-presentator zit namelijk midden in een quarterlife crisis. Wat is dat eigenlijk en hoe kom je er weer uit?

‘Het voelt alsof ik nu eindelijk eens volwassen moet worden, maar ik weet gewoon niet hoe’, vertelt Eva Eikhout in haar serie Eva & de Eva’s. Hierin neemt ze haar quarterlife crisis onder de loep. ‘Voor mij voelt het vaak alsof iedereen om mij heen al heel goed weet waar hij mee bezig is, terwijl het bij mij soms voelt alsof ik maar wat aan het doen ben.’

‘De quarterlife crisis is een existentiële crisis’, legt quarterlife coach Daphna Bontenbal uit in de podcast van De Marker. Voor jongeren die erin zitten, voelt het alsof de keuzes die zij nu maken de rest van hun leven zullen vormen en bepalen. Driekwart van de jongeren tussen de vijfentwintig en drieëndertig jaar zegt dit te hebben ervaren, blijkt uit internationaal onderzoek van LinkedIn.

‘Alles wat op dat moment onder het leven verstaan wordt, wordt ten vraag gesteld’, vervolgt Bontenbal. Dat gebeurt op allerlei gebieden: van vrienden en werk tot aan hobby’s en een mogelijke kinderwens. ‘Wil ik dit eigenlijk wel? Is dit wat bij mij past of wil ik eigenlijk iets anders?’ In een quarterlife crisis belemmeren deze vragen je persoonlijke leven, waardoor je vast kan komen te zitten in je eigen gedachten. ‘Iedereen denkt weleens: joh, zal ik dit wel of niet doen? Maar als je vervolgens gewoon de knoop kan doorhakken, is er eigenlijk niks aan de hand.’

De quarterlife crisis, ookwel dertigersdip genoemd, werd in de jaren 50 al beschreven door de Duitse psycholoog Erik Erikson, als een van de acht crises in een mensenleven. Het is dus een fenomeen van alle tijden, dat iedereen kan overkomen. Wel blijken perfectionisten en mensen die vanuit zichzelf wat onzekerder zijn of een negatief zelfbeeld hebben gevoeliger te zijn voor een quarterlife crisis, aldus Bontenbal. ‘Die zijn zich heel erg aan het vergelijken met de buitenwereld en trekken zich heel erg aan wat anderen daarvan vinden, dus die zijn zich heel erg aan het aanpassen.’

De keuzevrijheid, die de huidige generatie meer heeft dan voorgaande generaties, draagt er volgens Eva ook aan bij dat meer jongeren in een quarterlife crisis belanden. Ze kunnen namelijk doen waar ze gelukkig van worden. ‘Maar dat kan ook wel instabiel voelen. Het maakt dat je een beetje verdwaald raakt.’

Daarnaast speelt de prestatiesamenleving een rol bij het ontstaan van een quarterlife crisis. De druk om te presteren kan zorgen voor stress, lichamelijke klachten en vermoeidheid. Bontenbal: ‘Uiteindelijk kan het zelfs tot een burn-out of een depressie leiden. Dan gaat het wel echt de verkeerde kant op.’

Om uit de quarterlife crisis te komen, is het belangrijk om bewust te worden van wie je bent, zelfvertrouwen op te bouwen, je mindset te veranderen en keuzes te leren maken. ‘Eigenlijk ga je jezelf herontdekken’, aldus Bontenbal. ‘Wie ben ik? Hoe denk en doe ik? Wat heeft er allemaal voor gezorgd dat ik nu sta waar ik sta? Als je dat weet, kan je de kern van het probleem gaan ontdekken. Die kan bij iedereen anders zijn.’

Jongeren moeten zich daarnaast niet te veel laten opjutten door elkaar, door social media en door wat de maatschappij van hen verwacht, vindt Francine Oomen. Ze schreef het boek Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel?, waarin hoofdpersoon Rosa midden in een quarterlife crisis zit. Oomen is het met Bontenbal eens dat jongeren meer moeten gaan luisteren naar zichzelf. ‘Het begint met wakker worden, dat je denkt van: waar ben ik eigenlijk mee bezig? En vervolgens onderzoeken waarom die bubbel zo comfortabel is’, vertelt ze in De Nieuws BV. Maar naast luisteren naar zichzelf, moeten ze van de schrijfster ook meer met elkaar erover praten.

Eva deed dat in haar serie met verschillende naam- en generatiegenoten. Ze ging in gesprek over hoe zij hun carrière, sociale leven, financiën en woonsituatie managen. Dat veranderde haar kijk op volwassen worden. ‘Het heeft te maken met op eigen benen staan, je eigen keuzes maken, je eigen boontjes kunnen doppen’, aldus de presentator. Ze concludeert dat het niet per se zit 'in een groot huis, een dikke baan of in het krijgen van een kind, maar veel meer in zorgen dat je leven is ingedeeld zoals jij daar gelukkig van wordt en je eigen keuzes maken'.

Ook de acteurs uit Dertigers herkennen zich in de dertigersdip:

Eva & de Eva’s is terug te kijken op het YouTube-kanaal van NPO 3.