Hoe werkt het testen van een XTC-pil?

Een XTC-pil testen; waarom is het belangrijk? En waar en hoe kun je dat veilig doen?

Elke Nederlandse provincie heeft locaties waar gebruikers hun drugs veilig kunnen laten testen. En dat is bijna altijd gratis. De uitslag volgt, in de meeste gevallen, na uiterlijk een week. Tijdens het festivalseizoen kan het iets langer duren. Per jaar worden er ongeveer 18.000 drugs ingeleverd en getest.

Je gaat naar de locatie in jouw provincie, daar lever je je pil in. Je kunt maximaal drie (verschillende) drugs tegelijk inleveren om te laten testen. Je mag alleen je eigen drugs laten testen. Neem je een pilletje voor een vriend mee? Dan wordt die geweigerd.

Op de testlocatie worden een aantal vragen gesteld, maar: je blijft altijd anoniem. Er zal nooit gevraagd worden naar je naam, adres of andere persoonlijke gegevens. Er wordt gevraagd waar je de pil vandaan hebt en wanneer je hem hebt gekocht. Zo kunnen veel pillen direct al worden herkend: 'We hebben een database met recent geteste pillen waarin we kunnen kijken of we de pil herkennen. Zo kunnen we ongeveer de helft van de pillen herkennen en heb je meteen een uitslag', legt preventiedeskundige van Jellinek Raoul Koning uit. 'Dan hoeft de pil niet opgestuurd te worden naar het lab.'

'Als je maar één pil hebt, heeft het niet zo veel zin om hem te testen', legt Koning uit. De pil die je inlevert krijg je namelijk niet meer terug. 'De pil die je inlevert, maakt het lab helemaal kapot zodat ze kunnen kijken wat er allemaal in zit.' Je kunt dus een extra pil halen, zodat je deze kunt opsturen voor een test in het lab. Is de pil veilig verklaard? Dan kun je de andere pil dus gebruiken.

• Zuurtest: 'We schrapen een klein beetje van de pil af. Dan wordt er een stof toegevoegd. Zit de werkende stof (in het geval van xtc: MDMA) in de pil, dan zal de test verkleuren. Maar dan weet je nog niet hoeveel van die stof erin zit en welke andere stoffen er mogelijk in zitten.
• Infrarood-meter: Sommige drugs kunnen worden getest met een zogenaamde infrarood-spectrometer. Dit kan worden gebruikt voor MDMA, speed, ketamine, GHB, 2-MMC en 3-MMC.
• Opmeten: De pil wordt nauwkeurig gemeten. Soms wordt hetzelfde logo op de pil gebruikt, maar kan de dikte van de pil verschillen.

Deze kenmerken worden ingevoerd in het systeem. Dan wordt er gekeken of er een match is. Oftewel: is eenzelfde pil al eens eerder ingeleverd om te laten testen? Is dit het geval; dan gaat het snel en heb je direct het antwoord op je test. Is dit niet het geval; dan wordt de pil ingenomen om verder onderzoek te doen.

Je pil gaat dan in een envelop in een kluis tot de koerier komt. De koerier brengt de pil naar het hoofdbureau van het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS), bij het Trimbos Instituut in Utrecht. Daar wordt de pil verder onderzocht. 'Zij bepalen vervolgens wat er naar het lab gaat. En dat lab zit weer ergens anders.' Op een geheime locatie.

Zij geven de uitslag van de test door aan het DIMS. Jij kunt vervolgens bellen met de instelling waar jij je pil hebt afgegeven. Met een speciale code kun je de uitslag opvragen. De uitslag wordt één keer, en alleen telefonisch, doorgegeven.

Het gebeurt niet vaak, maar heel af en toe worden er drugs ingeleverd met levensgevaarlijke (doseringen van) stoffen. Zoals PMMA, een stof die lijkt op MDA, die tien jaar geleden voor het eerst in pillen werd aangetroffen. 'Het was een stof waarbij het langer duurde voor die werkte en waarbij de lichaamstemperatuur nog verder verhoogde. En dat is levensbedreigend', legt Laura Smit-Rigter, landelijk coördinator DIMS uit. 'De pil heette de pink-superman-pil, en die bevatte een hele hoge concentratie van die PMMA. Als je die in één keer zou nemen zou je daar aan kunnen overlijden. Toen hebben we heel snel het red-alert-protocol ingesteld: een landelijke waarschuwing met heel veel impact. Binnen de kortste keren zagen we dat die pil niet meer werd ingeleverd. Er zijn geen incidenten mee geweest in Nederland.' In andere landen, waar mensen hun drugs niet kunnen testen, heeft het wel tot overlijden geleid. Tegenwoordig wordt informatie over gevaarlijke drugs ook internationaal gedeeld.

XTC is de meest voorkomende drug die mensen inleveren om te laten testen. De tweede is MDMA (wat eigenlijk hetzelfde is als XTC) en ook 3-MMC wordt de laatste tijd veel getest 'omdat dat een hele vervuilde markt is; in maar 10% van alle samples die zijn ingeleverd zit maar 3-MMC'.

Er is een app waarmee je in de gaten kunt houden of er drugs worden verkocht die mogelijk gevaarlijk zijn, de Red Alert-app. In die app staat een zwarte lijst met pillen die een groter risico vormen.