Jaap Stam over mentale druk in topsport: ‘Als niemand die penalty wil nemen, doe ik het wel’

Hoe gaan topsporters om met de druk te ervaren in een team op het hoogste niveau. Jaap Stam over verantwoordelijkheid nemen: ‘Als niemand die penalty wil nemen, doe ik het wel.’

‘Ik heb geen wedstrijd gehad in mijn carrière dat ik voor de wedstrijd geen spanning had’, vertelt oud-voetballer Jaap Stam aan Erik Dijkstra in podcast DRUK: In het hoofd van topteams. Hij won in 1999 de Champions League met Manchester United FC, maar speelde daarvoor bij veel verschillende clubs in Nederland. Zo’n voetbalcarrière gaat gepaard met veel druk. Stam vertelt over die druk: ‘Dat heb ik tot aan mijn laatste wedstrijd bij Ajax nog gehad. Ik had altijd de drang van: ik moet het goed doen, ik wil het goed doen, ik wil geen fouten maken.’

Een jaar na het winnen van de Champions League, in 2000, stond Stam in de halve finale van het EK. Na twee keer 45 minuten en een verlenging stond het nog steeds 0-0 en kwamen die noodlottige strafschoppen tegen Italië. Er was op getraind en van tevoren al besloten wie de penalty’s zouden gaan nemen. ‘De hele wereld kijkt mee en spelers moeten dan hun verantwoordelijkheid nemen’, vertelt Stam. En dat deden sommige niet.

Jaap Stam vanaf minuut 12:30

Stam stond niet op de lijst om een penalty te nemen en tóch kwam Frank Rijkaard (de bondscoach, red.) naar Stam toe met de vraag of hij er eentje wilde nemen. Waarom? ‘Er waren spelers die aangaven ‘niet fit’ of ‘er niet klaar voor’ te zijn’, vertelt Stam tijdens zijn gesprek met Erik. ‘Dan neem je de penalty en weet je dat je hem ook kunt missen. Maar ik vind dat je dan wel je verantwoordelijkheid moet nemen’, aldus Stam. De bal ging keihard, via de bovenkant van de lat, de tribune in en Nederland ligt uit het toernooi. ‘Ik heb daar absoluut geen spijt van gehad. De vraag is daar en dan moet je gewoon verantwoordelijkheid nemen.’

Wil je het hele verhaal van Jaap Stam of de verhalen van alle andere sporters, waaronder Stef Clement en Kika van Es, horen? Luister DRUK: In het hoofd van topteams in de gratis app van NPO Luister.