Ruim half miljoen huishoudens in energiearmoede na wegvallen steun

Ruim een half miljoen Nederlandse huishoudens hadden vorig jaar te maken met energiearmoede. Dat blijkt uit een voorlopige schatting van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en onderzoeksinstituut TNO. Dit is een flinke stijging ten opzichte van 2023. Volgens de organisaties had de stijging vooral te maken met het wegvallen van financiële steunmaatregelen, zoals de energietoeslag en een prijsplafond voor energie.

Het gaat relatief vaak om alleenstaanden die leven van een pensioen of uitkering. Huishoudens met energiearmoede hebben een laag inkomen en krijgen tegelijkertijd te maken met hoge energiekosten. Het speelt daarbij ook mee hoe slecht een huis te verwarmen is vanwege gebrekkige isolatie. Als gevolg daarvan zijn veel huishoudens een groot deel van hun inkomen kwijt aan energie.

Volgens het CBS en TNO hadden vorig jaar ongeveer 510.000 huishoudens te maken met energiearmoede, wat neerkomt op 6,1 procent van alle Nederlandse huishoudens. Dit ten opzichte van 331.000 huishoudens in 2023, oftewel 4 procent van alle huishoudens.

Energiearme huishoudens besteedden vorig jaar gemiddeld bijna 12 procent van hun inkomen aan hun energierekening. Dat is een toename van 4,5 procentpunt, wat komt doordat de inkomens minder hard zijn gestegen dan de energie-uitgaven. Alle huishoudens samen zijn gemiddeld genomen bijna 5 procent van hun inkomen kwijt aan energie.

Huishoudens konden in 2022 en 2023 nog aanspraak maken op een energietoeslag. Die bedroeg voor de meeste huishoudens 1300 euro per jaar. Ook kwam er in 2023 een prijsplafond, waardoor er een maximumprijs gold voor de eerste 1200 kuub gas en 2900 kilowattuur stroom. Door het wegvallen van deze maatregelen zijn de energiekosten toegenomen.

Het CBS en TNO merken wel op dat het aantal huishoudens met energiearmoede lager is dan in 2019, ook al lagen de energiekosten toen veel lager. In dat jaar was er sprake van 682.000 energiearme huishoudens. De organisaties schrijven dat verschil toe aan de verbetering van de kwaliteit van woningen sindsdien. Ook gaan huishoudens inmiddels veel zuiniger om met energie en zijn inkomens gestegen.

Volgens onderzoekster Anika Batenburg van TNO kan een deel van de energiearmoede worden opgelost met het verduurzamen van woningen. Voor de groep die daarna alsnog een hoge energierekening heeft, kan inkomensbeleid uitkomst bieden. “Het is aan de politiek om daar keuzes in te maken hoe dat probleem aan te pakken”, aldus Batenburg.

Kijk voor meer informatie op Energiehulpnetwerk.nl. Een andere handige link is Energiehulpvinden.nl. Benieuwd naar praktische tips? Op de website van Milieu Centraal staan een aantal suggesties en adviezen waar je mee aan de slag kunt.