Drie nieuwe wierensoorten voor Nederland ontdekt

Niet iedereen wordt direct enthousiast van zeesla en darmwieren. Het zijn niet de mooiste wieren en ze zijn vooral erg lastig uit elkaar te houden. Toch besloot zeewierbioloog Luna van der Loos van Naturalis de Nederlandse biodiversiteit van darmwieren en zeesla in kaart te brengen. Met behulp van DNA-technieken vond ze drie soorten die niet eerder in ons land werden gezien.

Zeesla en darmwieren zijn groene zeewieren die de vorm hebben van een blad of van een buis. Vroeger werden de bladvormige wieren ‘zeesla’ genoemd en kregen de buisvormige wieren de naam ‘darmwier’. Genetisch onderzoek heeft aangetoond dat het eigenlijk om één groep wieren gaat. Van der Loos noemt ze daarom liever bij de wetenschappelijk naam ‘Ulva’.

“Er is veel variatie in uiterlijke kenmerken binnen soorten én heel veel overlap tussen soorten”, vertelt van der Loos. “Plat darmwier (Ulva compressa) vormt in zout water bijvoorbeeld sterk vertakte buisjes, maar in brak water heeft het de vorm van een groot blad. Dit maakt het heel lastig – of eigenlijk onmogelijk – om ze in het veld op naam te brengen. Daarom hebben we daar DNA-onderzoek voor gebruikt. We hebben verse wieren verzameld langs de hele Belgische en Nederlandse kust en hebben ook gebruik gemaakt van de herbariumcollectie van Naturalis.”

In totaal vonden van der Loos en haar collega’s zeventien soorten. Drie daarvan waren nieuw voor Nederland: Ulva capillata, Ulva californica en Ulva shanxiensis. Van Ulva shanxiensis was alleen bekend dat hij voorkwam in rivieren in China. Van der Loos denkt niet direct dat we te maken hebben met een exoot: “Maar heel weinig mensen doen onderzoek aan Ulva-soorten in zoetwater. Het zou heel goed kunnen dat hij hier altijd al voorkwam, maar dat er nooit goed naar is gekeken.”