Kniptorren van de Benelux in kaart gebracht

In de immense insectenwereld zijn er nog een hoop insectensoorten die in ons land nog niet in kaart zijn gebracht. Zo weten we ook nog lang niet alles over kniptorren (Elateridae). Welke soort leeft waar en hoe herken je eentje?

Om deze kever, die trouwens geen tor is, nauwkeurig in kaart te brengen, is Kenniscentrum Insecten EIS dit jaar begonnen met een heus kniptorrenproject. Het doel daarvan is om kennis te verspreiden over de manier waarop je een kniptor herkent en daarnaast een database samen te stellen met verspreidingsgegevens van alle kniptorsoorten in de Benelux.

In Nederland komen er 77 kniptorsoorten voor. De variatie in kleur en formaat is groot: de grootste soort, de Roestbruine kniptor (Elater ferrugineus), kan wel tot 25 mm groot worden. En dat terwijl de kleinste soort, Quasimus minutissimus, slechts 2 mm groot is.

Enkele soorten zijn indicatief voor oude bossen, en weer andere soorten worden als algemene plaaginsecten beschouwd door hun schade aan gras of landbouwgewassen. Samen met Rick Buesink en Koen Verhoogt van de kniptorwerkgroep gaat verslaggever Merlijn op zoek naar de grootste kniptor.

De roestbruine kniptor is schaars in Nederland. De soort is aanwezig in gebieden waar veel vermolmde holle bomen voorkomen. Daar legt de kever haar larve, ook wel ritnaalden genoemd. De larven van de roestbruine kniptor jagen op de larven van andere insecten, zoals gouden torren en klein vliegend hert. De larven leven enkele jaren eer zij als volwassen kever de verpoppingskamer verlaten.

Kniptorren zijn langwerpig tot ovale kevers met een gestroomlijnde lichaamsvorm. Bij de meeste soorten steken de achterhoeken van het halsschild puntvormig naar achteren uit. De naam kniptor verwijst naar het zogenaamde ‘knip-mechanisme’ waarover de kniptorren beschikken, waarbij ze zichzelf met kracht de lucht in kunnen werpen.

Omdat de kennis over de herkenning en verspreiding van kniptorren in Nederland nog zeer beperkt is, en er zo veel mogelijk gegevens over de verspreiding moet worden verzameld, roept de kniptorwerkgroep een ieder op om mee te doen met het kniptorrenproject. Dat kan op diverse manieren, de informatie vind je hier.