Op pad met Menno Bentveld: Koeien. Wei. Natuur.

"Lange tijd hadden de fans van strakke groene weilanden met her en der een pluk koeien de wind mee", aldus Menno Bentveld. De melkproductie schoot omhoog dankzij een mix van kunstmest, bestrijdingsmiddelen en pesticiden. Maar hoe nu verder?

Lees hieronder de gehele column:

De uitspraak van oud-premier ook natuur’ – – ‘Een koe in de wei is ook natuur’ – resulteerde in 2011 zowel in ophef als in talloze duimpjes. Wat wil je ook: lange tijd hadden de fans van strakke groene weilanden met her en der een pluk koeien de wind mee. Na de Tweede Wereldoorlog moest Nederland immers overschakelen op superproductie van melk, vlees en landbouwgewassen en werd het omploegen en droogleggen van natuurgebieden ten behoeve van landbouw en veeteelt geen strobreed in de weg gelegd.

Geholpen door een cocktail van kunstmest, gewasbeschermingsmiddelen en pesticiden werden wij inderdaad wereldkampioen. Was het niet in de allergrootste vlees- en melkproductie, dan toch zeker in het laten verdwijnen van hooilandjes, getijdegebieden en weidevogelpopulaties. Maar waarom zeuren? Zo’n prachtig zwart-witte Holstein in een grasgroen weiland tegen een blauwe lucht met witte wolkjes! Hoe natuurlijk wil je het hebben?!

Ophef vond je in het andere kamp, het kamp van de mensen die ooit simpelweg gelukkig waren met een vlinder in het veld, een scholekster boven het hoofd en een paling in de plas. Drie diersoorten overigens die nu zwaar bedreigd worden, omdat wij nu eenmaal iedere vierkante meter van ons zelfgecreëerde land willen benutten.

Een deel van de kennis over hoe je een koe zoveel mogelijk melk kon laten produceren kwam van Proefboerderij Zegveld in het Groene Hart. De enige plek ter wereld waar ze al 75 jaar onderzoek doen naar het maximaliseren van de melkproductie op veengrond.

Proefboerderij Zegveld werd een succes en hetzelfde geldt voor de Nederlandse melkproductie, want die ging door het dak. En leefden ze nog lang en gelukkig? Daarover zo meer. En de Nederlandse melkproductie? Tja. Het zal u vast zijn opgevallen dat er de afgelopen jaren nogal wat gedoe is over koeien en stikstof en methaan en CO2-uitstoot en boeren en het ministerie van LNV, oh nee, LVVN, en het Malieveld en al dan niet gedwongen uitkoop en al dan niet veestapels halveren en derogatie en nog een keer naar Brussel en met lege handen thuiskomen en ministers van ‘boervriendelijke partijen’ die veel beloven, maar niks klaarmaken en boeren die in de problemen komen door alsmaar nieuwe regels, besluiteloze kabinetten, zwalkend beleid, torenhoge leningen en verzonnen geitenpaadjes.

Hoe nu verder? Wel, Proefboerderij Zegveld heeft de transitie al gemaakt! Daar zijn ze doordrongen van het feit dat we ons aan moeten passen aan veranderende omstandigheden, gericht op een duurzame toekomst voor de boer en zijn land, zowel economisch als ecologisch. En dus experimenteren ze er met melkwinning, stallen, bemesting, automatisering, slootbeheer, verschillende koeienrassen, wisselende waterstanden, kansen voor weidevogels en bodemleven en welke koeienkoek precies het lekkerst is. En als ze dat allemaal uitgedokterd hebben, gaan we het gewoon doen, stel ik voor. Want hun koe in hun wei is absoluut natuur!